Çrregullime

Çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD)

Çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD) është një gjendje e shëndetit mendor që shkaktohet nga një ngjarje e rëndë që personi ka përjetuar vetë ose një ngjarje ku ka qenë i pranishëm (ka vëzhguar). Simptomat mund të përfshijnë ripërjetim, makthe dhe ankth të rëndë, si dhe mendime të pakontrollueshme për ngjarjen. Këto simptoma zgjasin për më tepër se një muaj. Simptomat e çrregullimit të stresit post-traumatik mund të fillojnë brenda një muaji nga ndodhja e ngjarjes traumatike, por ndonjëherë mund të mos shfaqen deri disa vite pas ngjarjes. Këto simptoma mund të shkaktojnë vështirësi në ndërveprimin e përditshëm me të tjerët dhe në aftësinë për të kryer detyrat normale ditore.

Çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD)

Çrregullimi i Ankthit të Përgjithësuar

Çrregullimi i ankthit të përgjithësuar shkon përtej ankthit të zakonshëm që ndiejmë çdo ditë. Ankthi i përgjithësuar bën që një person të shqetësohet jashtëzakonisht për shumë gjëra, edhe kur ka pak ose aspak arsye për t’u shqetësuar. Njerëzit që vuajnë nga ankthi i përgjithësuar mund të ndjehen shumë nervozë gjatë gjithë ditës. Ata mund të mendojnë se asgjë nuk po ju shkon mbarë. Ndonjëherë shqetësimi mund t’i pengojë këta persona të kryejnë detyrat dhe punët e përditshme.

Çrregullimi i Ankthit Social

Çrregullimi i ankthit social, ndonjëherë i referuar si fobi sociale, është një lloj çrregullimi ankthi që shkakton frikë ekstreme në mjediset shoqërore. Njerëzit me këtë çrregullim e kanë të vështirë të flasin me njerëzit, të takojnë njerëz të rinj dhe të marrin pjesë në takime me grupe shoqërore. Ata kanë frikë se mos gjykohen nga të tjerët. Ata mund t’a kuptojnë se frika e tyre është e paarsyeshme, por ndihen të pafuqishëm për t’a kapërcyer këtë frikë. Ankthi social është i ndryshëm nga ndrojtja (turpi). Ndrojtja është zakonisht afatshkurtër dhe nuk pengon jetën e dikujt. Ankthi social është i vazhdueshëm dhe dobësues. Mund të ndikojë në aftësinë e dikujt për të punuar, shkuar në shkollë, krijuar marrëdhënie me njerëz jashtë rrethit familjar. Simptomat më të zakonshme të ankthit social shfaqen gjatë ndërveprimit shoqëror dhe janë vështirësi në të folur, rrahje të shpejta të zemrës, marramendje, skuqje në fytyrë, dridhje.

Çrregullimi bipolar

Çrregullimi bipolar, është një gjendje e shëndetit mendor që shkakton ndryshime ekstreme të humorit që përfshijnë ngritje emocionale (mani ose hipomani) dhe ulje (depresion). Gjatë depresionit, personat me këtë çregullim mund të ndjehen të trishtuar ose të pashpresë dhe të humbin interesin ose kënaqësinë për shumicën e aktiviteteve. Kur gjendja e tyre kalon në mani ose hipomani (më pak ekstreme se mania), mund të ndjehen euforik, plot energji ose jashtëzakonisht të irrituar. Këto ndryshime ekstreme të humorit mund të ndikojnë në cilësinë e gjumit, nivelin e energjisë, sjellje dhe aftësinë për të menduar qartë. Episodet e ndryshimeve të humorit mund të ndodhin rrallë ose disa herë në vit. Çrregullimi bipolar është një gjendje kronike (e përhershme), megjithatë ndryshimet e humorit dhe simptomat e tjera të këtij çregullimi mund të menaxhohen duke ndjekur një plan trajtimi. Në shumicën e rasteve, çrregullimi bipolar trajtohet me medikamente dhe këshillim psikologjik (psikoterapi).

Çrregullimi Obsesiv-Kompulsiv (OCD)

Çrregullimi Obsesiv-Kompulsiv (OCD) shkakton mendime të vazhdueshme dhe të përsëritura, ose fiksime (obsesione). Këto mendime shoqërohen me dëshira apo impulse të paarsyeshme për të kryer sjellje ose veprime të caktuara. Kryerja e këtyre veprimeve lidhet shpesh me besimin se do të parandalojnë fatkeqësi apo ndodhi të pakëndshme. Shumë njerëz me OCD e kuptojnë se mendimet dhe veprimet e tyre janë të paarsyeshme, megjithatë nuk mund t’i ndalojnë ato.

Stresi Akut

Çrregullimi i stresit akut është një reagim intensiv, i pakëndshëm që fillon menjëherë pas një ngjarjeje traumatike dhe zgjat deri në një muaj. Simptomat fizike shkaktohen nga lëshimi i hormoneve të stresit në gjak, si dhe nga mbingarkesa e aktivitetit nervor. Simptomat fizike që mund të shfaqen përfshijnë: të përziera, rrahje të shpeshta të zemrës, dhimbje koke/ gjoksi/ barku, probleme me frymëmarrjen. Disa nga simptomat psikologjike që mund të përjetohen janë: ankth, zemërim, tensionim, mungesë përqendrimi, shkëputje nga miqtë dhe familja.

Skizofrenia

Skizofrenia është një çrregullim serioz mendor i cili bën që njerëzit të mos e perceptojnë normalisht botën rreth tyre dhe realitetin në përgjithësi. Skizofrenia mund të rezultojë në një kombinim të halucinacioneve, iluzioneve dhe mendimeve e sjelljes jashtëzakonisht të çrregullt që dëmton funksionimin e përditshëm të njeriut duke ndërhyrë edhe në marrëdheniet që personi ka me njerëz të tjerë. Për meshkujt, simptomat e skizofrenisë zakonisht fillojnë në mesin e të 20-ave. Tek femrat, simptomat zakonisht fillojnë në fund të 20-ave. Është e pazakontë që fëmijët të diagnostikohen me skizofreni dhe janë shumë të rralla rastet e moshave mbi 45 vjeç. Personat me skizofreni kërkojnë trajtim gjatë gjithë jetës. Trajtimi i hershëm mund të ndihmojë në vënien nën kontroll të simptomave para se të zhvillohen komplikime serioze dhe mund të ndihmojë në përmirësimin e perspektivës afatgjatë.

Depresioni Madhor

Çrregullimi depresiv madhor shfaqet me gjendje të trishtimit ekstrem ose ndjesi të mungesës së shpresës që zgjatin për të paktën dy javë. I quajtur ndryshe depresion klinik, ky çrregullim ndikon në mënyrën se si ata që e përjetojnë ndjehen, se si mendojnë dhe si sillen dhe mund të çojë në një sërë problemesh emocionale dhe fizike. Depresioni madhor është më tepër sesa thjesht një periudhë me humor të rënë dhe pa dyshim nuk është thjesht një dobësi e personit që e përjeton. Ai mund të pengojë kryerjen e aktiviteteve normale të përditshme, dhe nganjëherë mund të shoqërohet me ndjesinë se jeta nuk ia vlen të jetohet. Depresioni mund të kërkojë trajtim afatgjatë, megjithatë shumica e njerëzve me depresion ndjehen më mirë me përdorimin e medikamenteve, ndjekjen e seancave të psikoterapisë ose kombinimin e të dyjave.

Ataku i Panikut

Një sulm apo atak paniku është një episod i papritur i frikës së fuqishme që shkakton reagime të rënda fizike në organizëm kur në fakt nuk ka ndonjë rrezik real ose ndonjë shkak të dukshëm. Ataku i panikut zakonisht fillon pa paralajmërim dhe shoqërohet me disa nga këto simptoma: rrahje të shpeshta të zemrës, dridhje, dhimbje gjoksi/barku/koke, shtrëngim në fyt, marramendje, të përziera, ndjesi sikur po vdes. Simptomat zakonisht arrijnë kulmin brenda disa minutash dhe pasi ataku i panikut kalon, personi mund të ndjehet i/e lodhur dhe rraskapitur. Ataku i panikut është i vështirë për t’u menaxhuar vetë, dhe gjendja mund të përkeqësohet pa trajtim.Simptomat e atakut të panikut mund të ngjajnë edhe me simptoma të problemeve të tjera serioze shëndetësore, të tilla si ato të një ataku në zemër, kështu që është e rëndësishme të kontaktohet mjeku nëse nuk jeni të sigurtë se çfarë i shkakton simptomat.

Ushtrime

Ushtrimet e Ndërgjegjjes

Ushtrimet e ndërgjegjjes janë praktika që ndihmojnë në përqendrimin te momenti i tanishëm, duke rritur vetëdijen, qetësinë mendore dhe lidhjen me trupin e mendjen. Ato përfshijnë teknika si frymëmarrja e thellë, vëzhgimi i ndjenjave, dhe ushtrimet e përqendrimit, të cilat ndihmojnë në uljen e stresit dhe përmirësimin e mirëqenies.

Dëgjimi i ndërgjegjshëm

Ky ushtrim nga **Positive Psychology Toolkit©** prezanton dëgjimin e ndërgjegjshëm si një aktivitet në grup. Dëgjimi i ndërgjegjshëm është një aftësi e rëndësishme që ndihmon në krijimin e një atmosfere ku njerëzit ndihen të dëgjuar dhe të vlerësuar. Ky ushtrim ndihmon të shmangni shpërqendrimet dhe gjykimet, duke krijuar qetësi të brendshme dhe përmirësuar aftësitë e komunikimit pozitiv.

Këmbana e vëmendjes

Në këtë ushtrim, filloni duke mbyllur sytë dhe duke dëgjuar sinjalin. Kur ta dëgjoni, synimi juaj është të përqendroni vëmendjen te tingulli dhe ta vazhdoni përqendrimin derisa të zbehet plotësisht. Ky ushtrim ju ndihmon të qëndroni të lidhur fort me të tashmen. Mund të përdorni audion më poshtë.

Ngrënia e kujdesshme për 4 minuta

Hani me vetëdije duke i kushtuar vëmendje teksturës, peshës, ngjyrës dhe aromës së ushqimit. Pastaj, hani ngadalë duke u përqendruar në shije dhe ndjesinë në gjuhë, për të përjetuar ushqimin në mënyrë të re. Ky ushtrim ju ndihmon të zbuloni përvoja të reja me ushqime të njohura.

Meditimi i vëzhguesit

Meditimi i Vëzhguesit ndihmon për të krijuar distancë mes vetes dhe ndjenjave apo mendimeve problematike. Ushtrimi fillon duke u ulur në një pozicion të rehatshëm dhe duke përqendruar vëmendjen në hapësirën përreth dhe trupin tuaj, duke njohur ndjesitë fizike dhe emocionet që lindin pa u identifikuar me to. Qëllimi është të arrini një gjendje të vetëvëzhgimit, ku ndodheni përtej mendimeve dhe ndjenjave tuaja, duke u lidhur me një vetë të thellë dhe të pandikuar nga emocionet kalimtare.

Teknika e vetëdijes për ankthin

Teknikat e Vetedijes mund të ndihmojnë individët me ankth, duke përfshirë ushtrime që janë provuar të jenë efektive për përmirësimin e gjendjes emocionale dhe uljen e ankthit. 10 qëndrimet kryesore për të ndihmuar në trajtimin e ankthit përfshijnë: qëllimin e qartë, mendjen e fillestarit, durimin, pranimin, dhe pa-gjykimin. Një ushtrim i thjeshtë është të përqendroheni në ndjesitë e trupit kur keni ankth, të pranoni mendimet ankthioze dhe t'i lejoni ato të kalojnë pa i luftuar.

Teknika e vetëdijes për depresionin

Vetëdija përdoret në trajtimin e depresionit për të ulur simptomat dhe për të parandaluar rikthimin e tij. Një studim tregoi se vetëdija është efektive përmes tre çelësave: ndihmon pacientët të jenë të pranishëm dhe të zgjedhin përgjigje të vetëdijshme, i mëson të thonë "jo" për të rritur vetëbesimin, dhe përmirëson marrëdhëniet duke ndihmuar në komunikimin e mirë me të tjerët.

Ushtrimi i ndërgjegjes me 3 hapa

Ky ushtrim ka tre hapa: fillimisht, bëni një pauzë dhe fokusohuni në atë që po bëni dhe ndjeni në momentin aktual. Më pas, përqendrohuni në frymëmarrjen tuaj për disa sekonda, duke u lidhur me lëvizjet e trupit gjatë saj. Përfundoni duke zgjeruar ndërgjegjësimin tuaj nga trupi tek mjedisi përreth, duke vënë re objektet dhe ndjesitë që ju rrethojnë.

Ushtrimi me Rrush të Thatë

Ky është një ushtrim i shkëlqyer për fillestarët për të praktikuar ndërgjegjësimin, duke u fokusuar në një rrush te thate (ose çfaredo objekti) dhe duke i kushtuar vëmendje si duket, si ndihet, si e perceptoni në lëkurë, çfare ere dhe çfare shieje ka. Ushtrimi ndihmon për të qenë të pranishëm dhe të përqendruar në momentin aktual, duke larguar mendimet e mundshme për shqetësime të tjera. Nëse shperqendroheni, është e natyrshme; thjesht drejtojeni vëmendjen përsëri tek rrushi i thatë.

Vëzhgoni Mendimet Tuaja për 15 Minuta

Ky ushtrim është një thelbësor në ndërgjegjësim, i krijuar për të përmirësuar vetëdijen për mendimet tuaja. Filloni duke u ulur ose shtrirë në një pozicion të rehatshëm dhe relaksohuni, duke u fokusuar fillimisht në frymëmarrjen, pastaj në ndjenjën e trupit dhe përfundimisht në mendimet tuaja. Qëndroni të vetëdijshëm për ato që ju vijnë në mendje, por shmangni etiketimin ose gjykimin e tyre, duke i parë si re që kalojnë në qiellin e mendjes suaj.

Skuadra Jonë

Ermal Azisllari

Psikolog klinik dhe psikoterapist i kualifikuar me trajnim të gjerë në terapinë e skemave (schematherapy) dhe terapi konjitive të sjelljes (CBT). Ai ka një formim të larmishëm profesional, duke përfshirë rolet si bashkëthemelues dhe drejtor ekzekutiv i një qendre shërbimesh psikologjike në Shqipëri, trajner i terapisë së skemave (schema coach) dhe psikolog klinik në praktikën private. Për më tepër, ai është i përfshirë me organet profesionale dhe ka kontribuar në iniciativa të ndryshme trajnimi për mbrojtjen e fëmijëve dhe shëndetin mendor.

Florian Kulla

Profesionist i kualifikuar me doktoraturë në Psikologji dhe trajnim të gjerë në psikodramë dhe psikoterapi. Ai ka patur role të ndryshme si psikoterapist, trajner dhe zyrtar projekti, me fokus zhvillimin e fëmijëve dhe shëndetin mendor në Shqipëri. Floriani është gjithashtu autor i disa manualeve dhe librave në lidhje me mbështetjen psikosociale dhe edukimin e fëmijërisë së hershme, duke demonstruar përkushtimin e tij për të përmirësuar jetën e fëmijëve dhe familjeve të pafavorizuara.

Bledar Zeneli

Psikolog dhe anëtar i Këshillit Kombëtar të Urdhrit të Psikologëve në Shqipëri, me përvojë të gjerë në ofrimin e këshillimit dhe kryerjen e trajnimeve për grupe të ndryshme, përfshirë fëmijë, familje dhe profesionistë. Ai ka patur role si koordinator projekti për iniciativat që adresojnë sjelljet problematike dhe punën me autorët, duke treguar përkushtimin e tij ndaj shëndetit mendor dhe çështjeve sociale. Bledari ka çertifikime të shumta në psikoterapi dhe ka një sfond të fortë arsimor në psikologji.

Pyetjet më të shpeshta

Çfarë trajtohet në një seancë?

Fillimisht, me një klient/e të ri realizohet një seancë prezantuese dhe vlerësuese, ku vlersohen shqetsimet dhe nevojat, pershtatshmëria e klientit/es me terapistin, dhe nëse është e mundur, përcaktimi i objektivave të terapisë. Seancat vlerësuese mund të jenë më shumë se sa një në varësi të problematikave që klienti/ja shfaq. Pas seancave vlerësuese procesi orientohet në trajtimin e problematikave, të cilat mund të perfshijnë, probleme me ankthin, depresionin, menaxhimin e emocioneve, probleme te stresit post-traumatik, çeshtje të lidhura me menaxhimin e marrëdhënieve, menaxhimin e konflikteve, mbeshtetje në kapërcimin e një krize jetësore, menaxhimi i humbjes dhe procesi i zisë, etj.

Sa zgjat një seancë?

Një seancë individuale zgjat 50 minuta, seanca në çift zgjat 60-70 minuta, seanca në grup zgjat 90-120 minuta.

Me çfarë qasjesh punojnë ekspertët?

Ekspertët janë të trajnuar në qasje të ndryshme si, CBT, Schema Therapy, Psikodramë, dhe aplikojne qasje eklektike bazuar në nevojat e secilit klient/e

Cilat janë oraret e punës?

Oraret e punës janë 9:00 me 19:00. Oraret përcaktohen individualisht duke kontaktuar me ekspertët te cilet vlersojnë hapsirat e tyre të lira dhe mundësitë e klientit/es dhe vendosin bashkarisht një orar të pështatshëm.

Sa zgjat procesi i terapisë/ Sa kohë do më nevojitet për t'u ndjerë mirë?

Çdo proces terapeutik është individual dhe kohëzgjatja përcaktohet në bazë të problematikave të shfaqura, thellësisë së tyre, dhe ritmit personal të klientit/es. Me klientin/en diskutohet hapur dhe mund të ketë marrëveshie që përfshijnë objektiva specifik dhe një sasi specifike seancash (p.sh. trajtimi i ankthit për një periudhë 12 seancash) dhe në përfundim të këtij cikli rivlersohet me klientin/en progresi dhe nevoja për vijimin e terapisë ose jo.

Artikuj

Çrregullime

Teste Vetevlersuese

Podkast

Ushtrime

Shërbimet Tona

Skuadra Jonë

Mjedisi ku Punojmë

Pyetjet më të shpeshta